Fenomen snu

 Od 7 do 9 grudnia 2023 r. odbyła się w Collegium Minus Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Fenomen snu”.

Organizatorami konferencji byli: Centrum Badań im. Edyty Stein Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Katedra Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu oraz Polskie Towarzystwo Badań nas Snem.

W konferencji naukowej brali udział: prof. dr hab. Ewa Baum, kierownik Katedry Nauk Społecznych i Humanistycznych oraz dr Krzysztof Prętki, kierownik Pracowni Historii Zdrowia Publicznego oraz Polityki Społecznej i Zdrowotnej.

Prof. dr hab. Ewa Baum była współprzewodniczącą jednej z sesji naukowych (wraz z prof. dr. hab. Wiesławem Brylem) i wygłosiła referat „Benedykt Dybowski (1833-1930), lekarz, przyrodnik, podróżnik i odkrywca, twórca pracy <Sen i marzenia senne> (1907)” (wraz z dr. Krzysztofem Prętkim).

Autorzy zdjęć: prof. Jacek Zydorowicz i dr Katarzyna Machtyl

Dr Krzysztof Prętki zaprezentował także referat pt. „Problematyka fizjologii i patologii snu w ujęciu Adolfa Klęska (1876-1935)”.

Autorzy zdjęć: prof. Jacek Zydorowicz i dr Katarzyna Machtyl

W konferencji brali także udział naukowcy z: Narodowego Uniwersytetu Technicznego „Politechnika Dniprowska” w Dnieprze (Ukraina), Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Uniwersytetu Zielonogórskiego, Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie, Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie, Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie oraz Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmonologii w Bydgoszczy.

Program Konferencji

______________________________________________________________________________________________________________

 

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Centrum Badań im. Edyty Stein

Katedra Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu

zapraszają

do udziału w konferencji

Fenomen snu

Poznań, 7-9.12.2023

Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa UAM

 

A sen? Ach ten świat cichy, głuchy, tajemniczy

Życie duszy, czyż nie jest warte badań ludzi!

Adam Mickiewicz, Dziady, cz. III

 

Sen jest niezbędny dla regeneracji i przywrócenia sprawności organizmu. Pozwala oszczędzać ograniczone zasoby energii, uchronić nasze ciała przed wczesnym zużyciem, stanowi antidotum na stres. Zgoła inny jego aspekt ukazują nam marzenia senne, które chętnie opowiadamy, a przeżycia z nimi związane fascynują nas, bądź niekiedy przerażają. Ta dwojaka natura snu, w niektórych językach uchwycona za pomocą dwóch różnych określeń (ang. sleep / dream, fr, le sommeil / le rêve), czyni go interdyscyplinarnym przedmiotem badań, zdolnym do przekraczania granic między naukami ścisłymi a humanistyką.

Dlatego też w ramach kolejnej konferencji naukowej organizowanej przez Centrum Badań im. Edyty Stein we współpracy z Katedrą Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu i Uniwersyteckim Szpitalem Klinicznym - pod hasłem - „między humanistyką a medycyną” chcemy Państwa zaprosić do wspólnej refleksji nad fenomenem snu.

Sen jest obiektem zainteresowania wielu gałęzi medycyny (neurologii, psychiatrii, pulmonologii, laryngologii, kardiologii), ale też psychologii oraz dyscyplin humanistycznych – literaturoznawstwa, kulturoznawstwa, historii, historii sztuki czy teologii. Wynika to z faktu, że refleksji medycznej nad snem towarzyszyła zawsze otoczka filozoficzna, a badania empiryczne nad nim rozwijały się równolegle do przekonań o jego magicznej, proroczej bądź heurystycznej mocy, w ramach których sen uznawano za szczególnego rodzaju komunikat. Sen był też tematem wielu dzieł artystycznych (literackich, malarskich, filmowych), a estetyka oniryczna stanowi rozpoznawalną konwencję artystyczną.

Od starożytności zastanawiano się, czy istnieje klucz, który otwiera świat snów i ich rzeczywistość. Zwykle pojawiali się też ludzie, którzy pretendowali do roli interpretatorów snów – zarówno wszelkiej maści specjaliści od wiedzy tajemnej, ezoterycznej, jak i uznani filozofowie (np. Arystoteles, De insomniis, De divinatione per somnum). Przełomem w zakresie hermeneutyki snu było opublikowanie w 1899 roku pracy Zygmunta Freuda Objaśnianie marzeń sennych. Austriacki psychiatra uznał, że poprzez marzenia senne przemawiają do nas treści nieświadome, i powiązał sny z pragnieniem i sferą libidalną jednostki. Po ponad stu latach o snach prowadzi się studia o wiele bardziej wnikliwe na podstawie badań empirycznych z zakresu medycyny i psychologii snu, w ramach których wyróżnia się odrębne psychosomatyczne aktywności w różnych jego fazach. Wydaje się, że im większy autorytet w interpretacji snu zdobywają nauki przyrodnicze, tym ich ocena jest pewniejsza, jednakże, mimo iż coraz lepiej rozumiemy jego mechanizmy, to sen nie przestaje nas fascynować swoją tajemniczą, czasami groźną, a czasami przyjazną mocą.

W ramach multidyscyplinarnej refleksji nad fenomenem snu proponujemy następujące szczegółowe pola tematyczne:

– sen w badaniach z obszaru nauk medycznych i psychologicznych;

– znaczenie snu dla funkcjonowania człowieka (w perspektywie fizjologicznej, ale też społecznej, ekonomicznej etc.);

– hermeneutyki snu (filozoficzna, psychoanalityczna, ludowa etc.);

– artystyczne przedstawienia snu i marzeń sennych;

– słynne sny w dziejach ludzkości, przekazach religijnych i dziełach artystycznych.

Zachęcamy Państwa do udziału w konferencji i prosimy o nadsyłanie abstraktów z podaniem tytułu oraz streszczenia planowanego wystąpienia (długość do 900 znaków), stopnia naukowego i afiliacji wraz z adresem mailowym do dnia 15 października 2023 roku na adres cbes@amu.edu.pl z dopiskiem „Fenomen snu”.

Przewidujemy opłatę konferencyjną w wysokości 240 zł. (doktoranci) oraz 380 zł. (pozostali referenci). Pokryje ona koszty organizacyjne, wyżywienie oraz koszty publikacji tekstów, które pomyślnie przejdą procedurę recenzowania. Wszelkich dodatkowych informacji mogą Państwo spodziewać się w szczegółowym informatorze konferencyjnym, w którym wskażemy także dane konta konferencyjnego do przelewu. Roześlemy go zaraz po akceptacji referatów. O ostatecznym dopuszczeniu do wystąpienia konferencyjnego zadecyduje wpłata na konto organizatorów konferencji, którą należy uiścić w nieprzekraczalnym terminie do dnia 10 listopada 2023.

Zastrzegamy, że w związku z pandemią koronawirusa to okoliczności zadecydują, czy konferencja odbędzie się w formie tradycyjnej czy online - będziemy informować o ewentualnych zmianach organizacyjnych, gdy czas sesji będzie się zbliżał.

W imieniu organizatorów

Kierownik Katedry Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

prof. dr hab. Ewa Baum

Naczelny Lekarz Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Poznaniu

dr hab. med. Szczepan Cofta

Dyrektor Centrum Badań im. Edyty Stein Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza   w Poznaniu

prof. dr hab. Anna Grzegorczyk

» Program Konferencji